Polskie Zamki

Zamek Królewski w Warszawie

barokowo-klasycystyczny zamek królewski znajdujący się w Warszawie przy placu Zamkowym.

Pierwotnie była to rezydencja książąt mazowieckich, a od XVI wieku siedziba władz I Rzeczypospolitej: króla i Sejmu (Izby Poselskiej i Senatu). W XIX wieku, po upadku powstania listopadowego, przeznaczony na potrzeby administracji rosyjskiej. W okresie I wojny światowej rezydencja niemieckiego generalnego gubernatora. W latach 1920–1922 siedziba Naczelnika Państwa, w latach 1926–1939 rezydencja Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Spalony i ograbiony przez Niemców w 1939, niemal doszczętnie zniszczony w 1944. Po 1971 odbudowany i zrekonstruowany. Obecnie stanowi pomnik historii i kultury narodowej, pełni funkcje muzealne i reprezentacyjne. Wpisany jest do Państwowego Rejestru Muzeów.

W swojej długiej historii Zamek Królewski był wielokrotnie grabiony i dewastowany przez wojska szwedzkie, brandenburskie, niemieckie i rosyjskie.

Ocalałe fragmenty zamku oraz Bibliotekę Królewską, pałac Pod Blachą i Arkady Kubickiego wpisano do rejestru zabytków w 1965. Rekonstrukcją zamku przeprowadzoną w latach 1971–1988 kierował Obywatelski Komitet Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie. W 1979 powołano państwową instytucję kultury Zamek Królewski w Warszawie – Pomnik Historii i Kultury Narodowej, od 2014 r. pod nazwą Zamek Królewski w Warszawie – Muzeum. Rezydencja Królów i Rzeczypospolitej. W 1980 Zamek Królewski wraz ze Starym Miastem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO. W 1994 Zamek Królewski wraz z historycznym zespołem miasta z Traktem Królewskim i Wilanowem Królewskim uznano za pomnik historii.

Budowa

Wzniesienie drewniano-ziemnego grodu na skarpie wiślanej u ujścia rzeczki Kamionki (obecnie linia trasy WZ) związane było z założeniem (lokacją) miasta Warszawy. Obie inicjatywy przypisuje się księciu mazowieckiemu Bolesławowi II, panującemu w latach 1294-1313. Gród (jeden z kilku na linii środkowej Wisły) pełnił funkcję obronne wobec miasta i przewozu przez rzekę zwanego Kamion.

Ważniejsze wydarzenia historyczne

Hołd Wasyla IV Szujskiego przed Zygmuntem III Wazą

Na Sejmie warszawskim, 29 października 1611 w Sali Senatorskiej zamku, pojmany przez hetmana Stanisława Żółkiewskiego car Rosji Wasyl IV Szujski oddał hołd królowi polskiemu Zygmuntowi III Wazie.
6 października 1641 na dziedzińcu zamkowym margrabia brandenburski, elektor Fryderyk Wilhelm Hohenzollern (Wielki Elektor), złożył hołd lenny Władysławowi IV Wazie.
Na zamku 3 maja 1791 Sejm Czteroletni uchwalił Konstytucję.
W Sali Senatorskiej Zamku Królewskiego w Warszawie, 24 maja 1829 roku, odbyła się koronacja królewska cara Mikołaja I Romanowa.

Ceremonia podpisania Konstytucji kwietniowej

W czasie powstania listopadowego, 25 stycznia 1831, obradujący na zamku Sejm zdetronizował cesarza Rosji Mikołaja I jako króla Polski.
W Sali Wielkiej Zamku Królewskiego w Warszawie, 5 listopada 1916 roku, został ogłoszony tzw. Akt 5 listopada.
W Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego w Warszawie, 23 kwietnia 1935 roku, odbyła się uroczystość podpisania Konstytucji kwietniowej.